Dwie korony Zygmunta

W liturgiczne święto patrona Płocka - św. Zygmunta Kościół modli się słowami: "Boże, ty zaszczyciłeś św. króla Zygmunta dwiema koronami: doczesną i wieczną oraz upragnioną palmą męczeństwa, a jego ciało spoczywające w głębi wód wskazałeś wiernym...". Historię króla Burgundii - świętego i męczennika pozwalają lepiej zrozumieć dzieje opactwa św. Maurycego w dzisiejszej Szwajcarii, w kantonie Valais - w miejscu jego męczeńskiej śmierci. Trwają właśnie intensywne przygotowania do obchodu 1500. rocznicy ufundowania przez św. Zygmunta opactwa św. Maurycego. Z tej racji warto bliżej przyjrzeć się historii miasta i klasztoru pod tymże imieniem oraz kultowi "Legionu Tebańskiego", z którym związane jest powstanie opactwa.

Miasto o dzisiejszej nazwie Saint-Maurice w kantonie Valais powstało w epoce prehistorycznej. Pierwotną nazwę Acaunus, wyprowadza się z języka celtyckiego. Określano nią szczyt o ostro zakończonym wierzchołku. Taki właśnie dominuje nad okolicą. Dzisiaj nazywa się on Cime de l’Est. W epoce dominacji rzymskiej ta pierwotna nazwa miejscowości przybrała łacińską formę Agaunum.

Powiedzieli "nie" cesarzowi

W Agaunum, w czasach Cesarstwa, stacjonował garnizon kontrolujący przejście między Col du Grand Saint Bernard a Germanią i Galią. Podczas panowania Dioklecjana i Maksymiana, w końcu III wieku, pełnił tam służbę legion ciemnoskórych Nubijczyków, zwany "Tebańskim", od Teb w Górnym Egipcie (dziś Luxor). Ustne podanie głosi, że byli wśród nich chrześcijanie (zapewne koptowie), których Maksymian chciał zmusić do złożenia ofiar bogom i dokonania masakry chrześcijan żyjących w Octodure (dziś Martigny). Oddział pod wodzą Maurycego odmówił wykonania rozkazu, za co został wycięty mieczem. Wydarzenie miało miejsce ok. 280 lub 290 r. w pobliżu Octodure. Tam też pogrzebano wymordowanych. Dziś przyjmuje się, że niezależnie od tego, czy podanie mówi prawdę czy nie, chrystianizacja Valais wiele zawdzięcza ciemnoskórym chrześcijanom z Afryki.

Wiek później Theodul pierwszy biskup Octodure, którego postać odnotowana jest wśród uczestników synodu w Akwilei (380 r.), ekshumował kości męczenników (ok. 370 r.), pochował je u stóp skalnej, stromej ściany w Agaunum i wzniósł pierwsze sanktuarium. Miejsce to znane było już w czasach pogańskich z kultu oddawanego Nimfom i grzebania zmarłych.