Dokument synodu płockiego obszernie nakreśla historię życia zakonnego w diecezji. "Bogata i długa, bo sięgająca początków diecezji, jest historia życia zakonnego. Rozpoczęli ją benedyktyni na Tumskim Wzgórzu w Płocku" - czytamy. Za benedyktynami przyszli kanonicy regularni do Czerwińska n. Wisłą, norbertanki, dominikanie, bracia dobrzyńscy, bożogrobcy, augustianie i karmelici, franciszkanie, bernardyni, reformaci i kapucyni, jezuici, misjonarze św. Wincentego à Paulo i pijarzy.

Zakonna historia diecezji płockiej to również dominikanki, bernardynki, benedyktynki, szarytki, służki, wspomożycielki Dusz Czyśćcowych, klaryski kapucynki i inne zgromadzenia założone przez bł. Honorata Koźmińskiego, pasjonistki (tzw. płockie), pasjoniści, salezjanie, pallotyni, misjonarki Świętej Rodziny, franciszkanki Rodziny Maryi, zmartwychwstanki, siostry Matki Bożej Miłosierdzia, albertynki, urszulanki Serca Jezusa Konającego, pasjonistki św. Pawła od Krzyża, misjonarki Krwi Chrystusa i misjonarki klaretynki.

Obecnie w diecezji płockiej istnieje 6 zakonów i zgromadzeń męskich (8 klasztorów) oraz jedno stowarzyszenie życia apostolskiego. W 30 domach działa 12 żeńskich zakonów i zgromadzeń zakonnych. Od 2006 r. w diecezji są obecne w coraz większej liczbie wdowy konsekrowane.

Jak stwierdza dokument, "trudno jest policzyć wszystkie działania apostolskie i charytatywne poszczególnych domów zakonnych, opisać rodzaje udzielanej pomocy a zwłaszcza stałą otwartość na potrzeby innych. Nie da się zważyć godzin spędzonych przez osoby konsekrowane na modlitwie, ekspiacji i rozmowie z drugim człowiekiem potrzebującym wsparcia".