Jak wyglądał karcer i "zwyczajne" cele dawnego więzienia Gestapo, NKWD, PUBP i SB w Płocku? Dziś można było zobaczyć piwnice byłej komendy, w których m.in. zaaranżowano salę przesłuchań. O wynikach dwumiesięcznych badań historyków w tym obiekcie mówiono podczas sesji naukowej w Ratuszu.
- To cela kobieca, z całą pewnością siedziały tutaj kobiety. A wiemy to stąd, że jest napis wyryty paznokciem. Mamy też „kalendarzyk” i napis „Kwiecień 41 rok” i „rok 45” Dwóch okupantów obok siebie…- mówił historyk prezentując jedno z pomieszczeń więzienia. Zachęcał, by wczuć się w sytuację więźniów i więźniarek, siedzących, leżących tylko w bieliźnie, na gołej ziemi, w zimie.
Pokaz dawnej płockiej siedziby Gestapo NKWD, PUBP i SP odbył się tuż po uroczystej sesji IPN w Ratuszu z udziałem prezydenta miasta i członków rady, w ramach zorganizowanych w Płocku obchodów 15-lecia działalności Instytutu Pamięci Narodowej.
Gośćmi tej sesji był prof. Jerzy Eisler, który wygłosił wykład na temat pierwszych sekretarzy PZPR oraz dr Tomasz Łabuszewski, który, z kolei, mówił o represyjnej działalności MBP. Podczas sesji Jacek Pawłowicz mówił o działalności płockiej bezpieki i relacjonował wyniki prac badawczych w gmachu przy ul. 1 Maja. Przy tej okazji dziękował prezydentowi Andrzejowi Nowakowskiemu za umożliwienie takich badań.
- Samorządowcy nie interesując się specjalnie takimi obiektami. Natomiast Płock jest tym wyjątkiem, gdzie prezydent zadeklarował, ze w momencie gdy ten budynek zostanie przejęty, on najpierw przekaże go INP do badań – mówił historyk.
Piątkową sesję poprzedziło otwarcie wystawy „Zwyczajny resort. Ludzie i metody bezpieki 1944-1956”; z której plansz można dowiedzieć się wiele i o ofiarach i katach.
- Zapraszamy Państwa w dramatyczną podróż poprzez działalność funkcjonariuszy UB z pionu do walki z tzw. bandytyzmem. Będziecie państwo mogli zapoznać się na tej wystawie z głównymi rozgrywającymi, czyli tymi oficerami, którzy prowadzili najważniejsze rozpracowania podziemia niepodległościowego w skali ogólnopolskiej, a przede wszystkim tutaj w regionie. Będą państwo mogli zapoznać się z głównymi postaciami Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, najważniejszymi rozpracowaniami i najważniejszymi grupami podziemia niepodległościowego w regionie. Mamy też akcent płocki, bo historię Szwadronu Śmierci Bolesława Rypińskiego z Łęgu Kościelnego, który słynął na terenie całego województwa z niezliczonych morderstw na żołnierzach podziemia niepodległościowego. Mamy wreszcie niezmiernie ciekawą historię kombinacji operacyjnej, Cezary, czyli fikcyjnej, stworzonej przez resort bezpieczeństwa, V Komendy WINu - wyjaśniał dr Tomasz Łabuszewski, naczelnik Biura Edukacji Publicznej oddziału warszawskiego IPN.
Przeczytaj także: Katedra grozy
am