Powrót do strony
  • nasze media
  • Kontakt
SUBSKRYBUJ zaloguj się
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
Wiara.pl - Serwis

Płocki

  • Nowy numer
  • AKTUALNOŚCI
  • OPINIE
  • GALERIE
  • ARCHIWUM
  • KONTAKT Z ODDZIAŁEM
  • Liturgia
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Elbląska
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • O diecezji
    • HISTORIA DIECEZJI
    • BISKUPI
    • PARAFIE
    • KURIA

Najnowsze Wydania

  • GN 24/2025
    GN 24/2025 Dokument:(9300026,Obraz wyciśnięty)
  • Historia Kościoła (10) 04/2025
    Historia Kościoła (10) 04/2025 Dokument:(9291754,Bóg historii nieoczywistych. Edytorial nowego wydania „Historii Kościoła”)
  • GN 23/2025
    GN 23/2025 Dokument:(9291848,Ogień, który płonie)
  • GN 22/2025
    GN 22/2025 Dokument:(9278877,Dziecko chce do Jezusa!)
  • Gość Extra 2/2025 (12)
    Gość Extra 2/2025 (12) Dokument:(9271942,Oczy Serca)
plock.gosc.pl → Wiadomości z diecezji płockiej → Mława. Historia jak żywa

Mława. Historia jak żywa przejdź do galerii

W Mławie uczczono 80. rocznicę odbicia z aresztu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego grupy więźniów komunistycznej bezpieki.

 
Rekonstrukcję historyczną można było oglądać nieopodal parku miejskiego w centrum Mławy. Marek Szyperski
⏮ ⏪
⏩ ⏭

 - Wracamy do wydarzeń z roku 1945 i cieszę się, że tak wiele osób tu przybyło nie tylko, żeby obejrzeć widowisko, ale przede wszystkim, żeby pamiętać. A przecież mamy obowiązki nie tylko wobec tych, którzy byli przed nami. Mamy obowiązki wobec tych, którzy będą po nas. A ten obowiązek to zachować dla nich pamięć - mówił narrator rekonstrukcji Zbigniew Ruszkowski ze Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 79. Pułku Piechoty Strzelców Słonimskich im. Hetmana Lwa Sapiehy.

Oglądający widowisko historyczne mogli wczuć się w atmosferę pierwszych dni czerwca 1945 r. - Na naszym terenie, wraz z wkroczeniem Armii Czerwonej zamiast dojść do wolności i wyzwolenia, do możliwości budowania niepodległego, demokratycznego państwa, społeczeństwo Mławy i północnego Mazowsza od razu zetknęło się z represjami. Zaraz po wejściu Sowietów, 17 i 18 stycznia rozpoczęły się aresztowania: żołnierze AK byli umieszczani w obozie w Ciechanowie i w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa w Mławie. Trwały wywózki do Związku Sowieckiego. W takiej sytuacji odtworzono konspiracyjne struktury - przypomniał Tomasz Chodupski, wicestarosta powiatu mławskiego.

"28 maja 1945 r. grupa operacyjna PUBP z Mławy wtargnęła do Ślubowa w powiecie przasnyskim w celu aresztowania byłego partyzanta z oddziału »Wiktora« - Adama Czaplickiego ps. Torpeda, ukrywającego się w domu Zarębskich. Ubowcy zamordowali wówczas zięcia gospodarzy - Tadeusza Długołęckiego oraz jego trzyletniego syna Janusza, po czym zmusili Irenę Długołęcką, będącą w zaawansowanej ciąży, do zakopania zwłok w ogrodzie. Aresztowali młodszą córkę Zarębskich i odjeżdżając, podpalili dom. Zbrodnia ta wstrząsnęła opinią społeczną w całym regionie i zradykalizowała postawę ukrywających się konspiratorów" - czytamy w biuletynie Instytutu Pamięci Narodowej.

"Odbicie więźniów zlecono Zacheuszowi W. Nowowiejskiemu ps. Jeż, ps. Żuk. - Wiadomo już było, m.in. dzięki wtyczkom podziemia w milicji i bezpiece, że więźniowie z AK są w mławskim PUBP straszliwie katowani w celu wymuszenia zeznań. Nawiązano kontakt z konspiracją mławską, która zadbała o rozpoznanie obiektu od wewnątrz i dostarczyła informacji o siłach reżimowych. W mieście oprócz PUBP i Komendy Powiatowej Milicji Obywatelskiej stacjonowała także jednostka sowiecka" - podaje dalej biuletyn IPN.

W akcji wzięły udział oddział mławskich akowców Jana Nowakowskiego "Arymana" i Wacława Grabowskiego "Puszczyka" oraz oddział z rejonu Janowa. Doszło o niej w nocy z 2 na 3 czerwca 1945 r. Nie obyło się bez podstępu: "Wykorzystując wpływy i kontakty w mieście, konspiratorzy doprowadzili do zorganizowania w gmachu chóru Lutnia zabawy, która zwabiła wielu ubowców, co osłabiło skład załogi pozostającej w budynku PUBP. „Około 1.30 w nocy 3 czerwca do bramy PUBP w Mławie podeszło trzech partyzantów, z których dwaj, uzbrojeni w pistolety maszynowe, udawali konwojentów prowadzących aresztowanego . Znali hasło i odzew, brzmiące tej nocy: Warszawa–Leśna. Wartownicy wpuścili ich na dziedziniec PUBP. Gdy zorientowali się, że coś jest nie tak, było już za późno - zginęli od serii partyzanckich automatów. Grupa szturmowa wpadła do wartowni, rozbroiła ubowców, zabrała klucze i wypuściła z piwnic wszystkich więźniów" - czytamy dalej w publikacji IPN.

Autor artykułu podkreśla, że rozbicie mławskiej siedziby PUBP było wydarzeniem przełomowym dla tamtejszej konspiracji. "W czasie akcji doszło do wymiany ognia z funkcjonariuszami bezpieki zajmującymi wyższe kondygnacje budynku. Ponieważ jednak zadaniem grupy szturmowej było uwolnienie więźniów, a nie rozliczenia z ubekami, partyzanci zajęli się wyprowadzaniem osadzonych z piwnic. Na dziedzińcu i podczas walki wewnątrz gmachu zginęło trzech funkcjonariuszy PUBP. Partyzanci, wycofując się, obrzucili granatami i ostrzelali ubowców na piętrze gmachu. Strona komunistyczna dość szybko zorganizowała pościg, do którego użyto, oprócz funkcjonariuszy UB i milicjantów, także Sowietów z jednostki kwaterującej w mieście. Doszło do wymiany ognia z partyzantami osłaniającymi odwrót, w wyniku czego zginęli jeden żołnierz sowiecki i jeden z ludowego Wojska Polskiego".

Głównym organizatorem widowiska przypominającego wydarzenia sprzed 80 lat było Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 79. Pułku Piechoty Strzelców Słonimskich im. Hetmana Lwa Sapiehy. Wzięły w nim udział liczne grupy rekonstrukcyjne, a finansowo wsparły je mławskie samorządy.

Po zakończeniu rekonstrukcji zapalono znicze i złożono kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary komunistycznego terroru.

« ‹ 1 › »
Mława. Upamiętnienie podziemia antykomunistycznego

Foto Gość DODANE 05.06.2025 AKTUALIZACJA 05.06.2025

Mława. Upamiętnienie podziemia antykomunistycznego

​W Mławie uczczono 80. rocznicę odbicia z aresztu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego grupy więźniów komunistycznej bezpieki.  
oceń artykuł Pobieranie..

Marek Szyperski

|

05.06.2025 09:47 GOSC.PL

publikacja 05.06.2025 09:47

FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj
TAGI:
  • MŁAWA
  • REKONSTRUKCJA HISTORYCZNA

Marek Szyperski

Polecane w subskrypcji

  • Prawnik dla „Gościa Niedzielnego”: Przebywanie w DPS czy hospicjum nie ogranicza prawa osoby do dysponowania wizerunkiem
    • Rozmowa
    • Agata Puścikowska
    Prawnik dla „Gościa Niedzielnego”: Przebywanie w DPS czy hospicjum nie ogranicza prawa osoby do dysponowania wizerunkiem
  • Ochronić człowieka prostego. Czy wolno publikować zdjęcia osób zależnych?
    • Polska
    • Agata Puścikowska
    Ochronić człowieka prostego. Czy wolno publikować zdjęcia osób zależnych?
  • Jak niszczono księdza Stryczka
    • Polska
    • Piotr Legutko
    Jak niszczono księdza Stryczka
  • Młodzi w Kościele: na Zachodzie już zmiana. A u nas?
    • Agnieszka Huf
    Młodzi w Kościele: na Zachodzie już zmiana. A u nas?
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
  • O nas
    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
  • DOKUMENTY
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
  • KONTAKT
    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • ZNAJDŹ NAS
WERSJA MOBILNA

Copyright © Instytut Gość Media.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zgłoś błąd

 
X
X
X