Mała rzeka, wielka historia

Co prawda jego osoba jest ściśle związana z wcześniejszym – listopadowym – powstaniem, jednak na dwa lata przed wybuchem powstania styczniowego (w tym roku mija 160 lat od jego upadku) Lelewel dopełnił swego żywota na emigracji we Francji. Wiadomo też, że głównym miejscem jego pracy naukowej i działalności politycznej były Warszawa, Wilno (tam jego wykładów słuchał m.in. Adam Mickiewicz) i Krzemieniec, to jednak na północnym Mazowszu znajdują się miejsca związane z jego aktywnością. Po upadku Warszawy w czasie powstania listopadowego dotarł on do Zakroczymia (posiedzenia Sejmu i rządu odbywały się wówczas w refektarzu klasztoru kapucynów), a następnie do Płocka. Wtedy właśnie, 23 września 1831 r., w płockim ratuszu odbyło się ostatnie posiedzenie Sejmu Królestwa Polskiego.