Uważny dla wielkiej i małej historii przejdź do galerii

Autor m.in. monumentalnej, 10-tomowej monografii "Duchowieństwo diecezji płockiej" zmarł 29 czerwca, w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła, w szpitalu w Warszawie, w 86. roku życia i 63. roku kapłaństwa. Liturgii pogrzebowej w intencji księdza profesora przewodniczył biskup płocki Szymon Stułkowski, a koncelebrowali ją krewny zmarłego bp Jacek Grzybowski, biskup pomocniczy diecezji warszawsko-praskiej, oraz wielu kapłanów diecezji płockiej, w tym wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku i członkowie Kapituły Katedralnej. W modlitwie za ks. prof. Grzybowskiego łączyli się w katedrze jego rodzina, przyjaciele, współpracownicy, w tym rektorzy uczelni Mazowsza i wychowankowie.

- Czy może być godniejsze i piękniejsze miejsce ostatniego pożegnania kapłana, który całe swoje życie oddał zgłębianiu historii i tradycji diecezji płockiej oraz temu miastu, ziemi mazowieckiej, na której się urodził, realizował swoją posługę, pracował i odszedł do Pana? - zauważył w homilii bp Grzybowski. Hierarcha wspominał m.in., że jego krewny zdawał sobie sprawę, jako wytrawny historyk, że "można ulec pokusie historyczności, nie spostrzegając tego, co dzieje się dzisiaj". Dlatego zagłębiając się w przeszłość, ks. prof. Grzybowski był jednocześnie nie mniej głęboko zainteresowany tym, czym żyje Kościół w teraźniejszości i potrafił mądrze oceniać bieżące wydarzenia.

Biskup Jacek zauważył również, że ksiądz profesor, zgłębiając dawne kroniki, dokumenty, jak nikt miał świadomość błędów, a także większych i mniejszych grzechów ludzi Kościoła, a jednak nigdy w Kościół i jego nadprzyrodzoną misję nie zwątpił.

- Drogi stryju, przez wiele lat uczyłeś, wychowywałeś, pisałeś i służyłeś swoją wiedzą. W ostatnich latach, już na emeryturze, wciąż siedziałeś przy biurku i skupiłeś się na monograficznym wydaniu 10 tomów z serii "Duchowieństwo diecezji płockiej". Przywróciłeś pamięć o wielu znamienitych postaciach. Wierzę, że teraz ktoś opisze twoje życie, aby ci, którzy przyjdą po nas do płockiej katedry, wiedzieli, że był tutaj kapłan historyk, pasjonat, gawędziarz, szlachetnie urodzony, choć żyjący spokojnie i skromny, uczony, ale zwyczajny - mówił bp Grzybowski.

Płockiego kapłana - historyka, który przez 55 lat był członkiem Towarzystwa Naukowego Płockiego - żegnał również prezes TNP prof. Zbigniew Kruszewski. - Ksiądz profesor Grzybowski otrzymał godność członka honorowego tego najstarszego towarzystwa naukowego w Polsce. Był kapłanem tolerancyjnym, rozumiejącym współczesnego człowieka. Uczony, historyk - był nauczycielem i wychowawcą wielu pokoleń studentów i doktorantów. Był społecznikiem, otwartym na ludzi, organizatorem przedsięwzięć naukowych, humanistycznych. Potrafił w tych aktywnościach odnaleźć równowagę, tak że każda była dla niego jednakowo ważna - mówił prezes TNP.

Na wyjątkowy sposób opowiadania o historii, jaki cechował ks. prof. Grzybowskiego, zwrócił uwagę w słowie pożegnania ks. dr Marek Jarosz, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku. - Jego pasja dotycząca przeszłości miała jedną szczególną cechę. Ksiądz profesor był przekonany, że o przeszłości zawsze można opowiadać na sposób prosty, można opowiedzieć w taki sposób, aby zaciekawić i zachęcać do dalszych poszukiwań. Jego wystąpienia często przypominały hagadę, gdy interpretował i wyjaśniał przeszłość, by słuchacz miał również jakiś rodzaj pouczenia i mądrości. Ksiądz profesor był przekonamy, że zawsze warto podtrzymywać pamięć o życiu wiejskiego proboszcza czy wikariusza, o pożarze kościoła albo dokonaniach lokalnego społecznika. Bo z tych małych historii powstaje hagada, wielka historia, pozwalająca zachować pamięć i tożsamość - powiedział ksiądz rektor.

Podkreślił też, że zmarły był dla Kościoła płockiego i Mazowsza niezastąpionym kronikarzem. - Księże profesorze! Ufam, że z tamtej strony, razem ze śp. ks. Tadeuszem Żebrowskim już się dowiedziałeś, czy naprawdę św. Wojciech płynął Wisłą przez Płock, jak to naprawdę było z Drzwiami Płockimi albo gdzie spoczywają ciała abp. Nowowiejskiego i bp. Wetmańskiego... - powiedział na zakończenie ks. Jarosz.

Po Mszy św. żałobnej kondukt pogrzebowy udał się na cmentarz katolicki przy al. Kobylińskiego. Tam ks. prof. Grzybowski został pochowany w grobowcu profesorów WSD.

---

Michał Marian Grzybowski urodził się 8 września 1937 r. w Starej Wsi koło Przasnysza, został ochrzczony 12 września 1937 r. w Janowie. Święcenia diakonatu otrzymał 13 września 1959 r. w Płocku, a święcenia kapłańskie - 12 września 1960 r. w Płocku.

Praca duszpasterska, powierzane zadania i funkcje:

pracownik Archiwum Diecezjalnego i Biblioteki Seminaryjnej (1960), studia zaoczne w ATK (1961), wikariusz parafii Pomiechowo (1962), parafii Zakroczym (1963), parafii św. Jana Chrzciciela w Płocku (do 1970), sekretarz Wydziału Katechetycznego Kurii Diecezjalnej (1970), wizytator dekanalny w Płocku (1972), referent ds. duszpasterstwa nauczycieli (1973), wykładowca historii w NSD, dyrektor Biblioteki Seminaryjnej, wicedyrektor Archiwum Diecezjalnego w Płocku (1974-1990), kapelan Zakładu Karnego w Płocku (1985-1988), wykładowca Soborowego Studium Teologiczno-Pastoralnego - Sekcja Katolików Świeckich (1986), redaktor "Studiów Płockich" (1988), wykładowca historii Kościoła w Kolegium Teologicznym Diecezji Płockiej (1993), wykładowca historii w WSD (2001-2009), pracownik naukowy wielu uczelni w Polsce: Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Mazowieckiej Wyższej Szkoły Humanistyczno-Pedagogicznej w Łowiczu, Punktu Konsultacyjnego UKSW w Płocku, Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku, Wyższego Seminarium Duchownego w Toruniu i Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku, promotor kilkuset prac podyplomowych, licencjackich i magisterskich oraz kilkunastu rozpraw doktorskich, autor 10 tomów serii pt. "Duchowieństwo diecezji płockiej";

odznaczenia:

kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Płockiej (2001), otrzymał Wielki Order Świętego Zygmunta oraz wiele odznaczeń świeckich, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, medal "Za zasługi dla miasta Płocka".