Na pozór wydaje się to zupełnie proste. Należy miarowo polewać roztopionym woskiem kolejnych 59 bawełnianych knotów, przyczepionych do liczącej tyleż lat co tradycja obręczy, zawieszonej u sufitu. I tak kilkadziesiąt razy. A jednak potrzeba wprawy, by kolejne warstwy dobrze i równomiernie „osiadły”, tworząc w trakcie całego procesu długie, nieco stożkowate gromnice. Gdy woskowe plastry roztapiają się na węglowej kuchni, gryzący dym szczypie w oczy. Trochę boli kręgosłup, bo trzeba systematycznie się schylać, by zaczerpnąć gorącego wosku z ustawionej pod kołem miednicy. Jednym słowem, wyrób takich świec wymaga pewnego poświęcenia. A jednak przez blisko sto lat w parafii św. Jadwigi Śląskiej w podpłockiej Białej grupa mężczyzn – bractewnych – pieczołowicie tę tradycję pielęgnowała, najpierw przez dekady odlewając świece we własnych zabudowaniach gospodarczych, a od prawie dekady – w jednym z pomieszczeń parafialnych.

– Nasi przodkowie odlewali je w taki sam sposób, ale nie rozgrzewali tak mocno wosku, dlatego świece miały grudkowatą powierzchnię. By ją wyrównać, kładziono gromnice pod kołdrę, brano deskę do wałkowania i je maglowano – opowiada Józef Kłodawski, najstarszy stażem i jeden z ostatnich bialskich bractewnych. Pan Józef wciąż czynnie uczestniczy w przygotowaniu gromnic, ale jeśli trzeba, ktoś inny przejmuje dzbanek, którym polewa się wiszące świece. Na szczęście od kilku lat to dzieło wspierają Rycerze Jana Pawła II z tutejszej chorągwi. W tym roku w produkcję włączył się także organista Adam Matyszewski. Na takich mężczyzn, szczególnie z młodszego pokolenia, którzy zaangażują się w lanie świec, liczy najstarszy bractewny, chce bowiem, żeby ta unikatowa tradycja przetrwała w Starej Białej (ważne, by był to człowiek wierzący i praktykujący).

Same bialskie gromnice są znane w diecezji, ale nie tylko. Niedawno część z pozostałych ubiegłorocznych świec pojechała na walczącą Ukrainę. Zabrali je mężczyźni, którzy odwiedzili swoje żony, przebywające w domu zakonnym u sióstr na Białej. Kilka trafiło do Watykanu. Większość służy w tutejszej parafii szczególnie w czasie pogrzebów, procesji rezurekcyjnej i Bożego Ciała czy innych uroczystości liturgicznych. – Byliśmy kiedyś w lipcu zaproszeni na pokaz do skansenu w Sierpcu, ale w lato świec się nie uleje, bo jest za ciepło i cały wosk spłynie – mówi Bogdan Bartold. Wszystko ma zatem swój sens i porządek – sama technika lania gromnic i czas – zima, tuż przed świętem Ofiarowania Pańskiego.