Czym się różnią pszczoły kraińskie od środkowoeuropejskich, jak chronić te małe zapylacze, dlaczego warto sadzić łąki kwietne? - na te i inne pytania odpowiadali specjaliści podczas konferencji edukacyjnej zorganizowanej przez PKN Orlen i MODR w Płocku dla młodzieży płockich szkół.
Piątkowe spotkanie w Domu Technika, poświęcone znaczeniu i ochronie pszczół, było skierowane przede wszystkim do uczniów płockich szkół średnich z klas o profilu biologicznym, środowiskowym i przyrodniczym. Młodzież, która najczęściej szuka informacji w internecie, tu miała okazję posłuchać specjalistów - praktyków w dziedzinie hodowli pszczół.
Jednym z gości konferencji był Grzegorz Szewczyk, który odpowiada za pasiekę hodowlaną założoną przez Krajową Radę Izb Rolniczych i zajmuje się ochroną rodzimej pszczoły kampinoskiej. Wyjaśniał m.in. ideę programów ochrony genetycznej pszczół, a także różnice pomiędzy trzema najczęściej hodowanymi podgatunkami pszczoły miodnej: kraińską, kaukaską i środkowoeuropejską, wskazując na stopień odporności na choroby i niskie temperatury, sposób sklepiania miodu, czy "temperament" - łagody lub agresywny.
Gość konferencji miał też proste rady dotyczące tego, jak chronić pszczoły. - Gdy nawozimy ziemię, wykorzystujmy naturalne nawozy, a jak najmniej chemii. Możemy wykorzystywać kompost, dlatego nie warto wypalać traw, bo zawsze możemy je przerobić na kompost. Warto zadbać też o to, by w ogrodzie była jak największa mozaika roślin, jak największa ich bioróżnorodność. Warto też zrobić jakieś oczko wodne, by te zapylacze miały skąd brać wodę. Gdy coś sadzimy, warto sprawdzić, czy to nie jest roślina ekspansywna, która wypiera inne rośliny, jak np. bardzo popularna nawłoć kanadyjska - wyjaśniał specjalista od hodowli pszczół.
Młodzież dowiedziała się także o możliwościach zakładania pasiek również w warunkach przemysłowych, tak charakterystycznych dla Płocka. O takich hodowlach prowadzonych przez Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego we współpracy z PKN Orlen opowiadał w czasie piątkowej sesji dr inż. Piotr Michalik, główny specjalista Zespołu Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Warszawa oddział w Płocku. Bezpośrednie sąsiedztwo siedziby MODR-u i koncernu sprawiło, że w 2017 r. podjęto wspólnie inicjatywę budowy pasiek w tym otoczeniu (teren miejscowości Nowa Biała). Do tej pory powstały już 3 takie pasieki, gdzie żyją blisko 3 miliony pszczół, a wyprodukowany tam miód spełnia normy europejskie pod względem właściwości fizykochemicznych.
- Od 2021 r. mamy pszczoły kampinoskie i jestem z nich bardzo zadowolony. Bardzo dobrze wykorzystują słabe pożytki, potrafią same siebie wyżywić i nie trzeba ich dokarmiać. W lutym, ze względu na inwestycje Orlenu, musieliśmy je przenieść 200 metrów w bok. Żadna rodzina nie padła - wyjaśniał P. Michalik. Specjalista z MODR-u zauważył też, że zakład rafineryjny ma bardzo dużo miejsc bogatych przyrodniczo, gdzie mogą żyć pszczoły.
- Jest dużo terenów na wpół dzikich, gdzie coś było, i zostało oddane przyrodzie. Rośnie tu dużo wierzby, słonecznika, mamy akację, rzepak. Najwięcej jednak mamy miodu wielokwiatowego. Ja zresztą uważam, że to najlepszy, najbardziej wartościowy miód, bo pyłek zbierany jest z różnych roślin - przekonywał Piotr Michalik. Mówił też, że chociaż jeszcze kilka lat temu spotykał się czasem z niechęcią i niezrozumieniem w tematyce pszczelarskiej u rolników okolicznych gmin, to dziś widzi większą świadomość.
- W tej chwili rolnicy w większości starają się pamiętać o pszczołach. Często robią opryski wieczorem, żeby nie było problemu. Pamiętajmy, że gdy zatrujemy pszczoły, to pszczelarz w danym roku nie będzie miał z nich żadnego pożytku - wyjaśniał.
Powtórzył także apel o tworzenie łąk kwietnych w swoim otoczeniu i nie zostawiania gołej trawy. Takie łąki, jak przypomniano na konferencji, tworzone są w ostatnich miesiącach z inicjatywy PKN Orlen również w przestrzeni Płocka, np. w maju na ul. Kwiatka, na terenie po byłej stacji paliwowej.
Piątkowa sesja była pierwszą częścią dwudniowej konferencji, poświęconej pszczołom w życiu człowieka oraz ich ochronie i bioróżnorodności. W sobotę na spotkanie i specjalistyczne wykłady do Domu Technika zostali zaproszeni pszczelarze. Pierwsza taka konferencja pszczelarska zorganizowana przez MODR i koncern odbyła się w Płocku jesienią 2019 r. Po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią organizatorzy mają nadzieję, że tegoroczna sesja na dobre zapoczątkuje tradycję jesiennych spotkań pszczelarzy i młodzieży zainteresowanej tym tematem.
am