Jest to wystawa szczególna, bo złożyły się na nią rodzinne pamiątki po trzech pokoleniach rodziny Rabińskich i Nowakowskich z Płocka, zwłaszcza po Stanisławie Rabińskim (1886-1942): oficerze trzeciego szwadronu II Brygady Legionów Polskich, jego córce Katarzynie Rabińskiej-Nowakowskiej ps. Kasia (ur. 1924), która walczyła jako sanitariuszka w powstaniu warszawskim oraz wnuku Stanisława - Krzysztofie Nowakowskim (1950-1922), działaczu opozycji, związanym z NSZZ Solidarność. To - jak zaznaczył ks. Andrzej Milewski, dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Płocku - dokument i świadectwo. - Ale przecież i my, dziś piszemy historię Polski. Mamy być stróżami prawdziwej, niezłomnej i niezakłamanej historii naszego narodu - podkreślił ks. dyrektor.

- Wystawa mówi o trzech pokoleniach ludzi, które wykuwało w sobie patriotycznego ducha: pierwsze wywalczyło niepodległość w 1918 r.; drugie to pokolenie Armii Krajowej, które stawiło czoła wrogowi w czasie II wojny światowej i jeszcze długo po jej zakończeniu; trzecie pokolenie wreszcie to ludzie Solidarności, które doczekało się ponownie wolnej Polski - mówił Paweł Felczak, kustosz wystawy ze Stowarzyszenia Historycznego im. 11. Grupy Operacyjnej NSZ.

Na wystawie znalazły się eksponaty dotyczące Legionów Polskich z okresu I wojny światowej, m.in. odznaczenia wojskowe które otrzymał por. Stanisław Rabiński, szable używane przez żołnierzy legionów oraz wyposażenie żołnierzy. Są także eksponaty z okresu II wojny światowej: umundurowanie żołnierza polskiego z września 1939 r. i powstańca warszawskiego z 1944 r., osobiste pamiątki Katarzyny Rabińskiej-Nowakowskiej ps. Kasia - m.in. powstańcza opaska, zaś z ostatniego okresu: eksponaty z czasów NSZZ Solidarność, znaczki podziemnej poczty, cegiełki charytatywne na działalność Solidarności, przedmioty wykonane przez internowanych działaczy związku, plakaty z okresu stanu wojennego i wyborów 1989 r.

Swe pamiątki przekazał także ks. Tadeusz Łebkowski, wieloletni kapelan płockiej Solidarności. Szczególne miejsce na wystawie zajmują obozowe pasiaki i wotywny różaniec po druhu Wacławie Milke (1914-2008) - założycielu Harcerskiego Zespołu Pieśni i Tańca "Dzieci Płocka", a także pamiątki po ks. Stefanie Niedzielaku i Tadeuszu Taworskim, wieloletnim dyrektorze płockiego ZOO i działaczu opozycji antykomunistycznej.

W czasie otwarcia wystawy wybrzmiało pytanie: jak przekazuje się patriotyzm. - Trzeba było wejść w szlachetną logikę myślenia, że jeśli mój ojciec i dziadek potrafili poświęcić się dla ojczyzny, to i młody syn czy wnuczek mógł to uczynić. W ten sposób kształtowała się sztafeta pokoleń i przekazywany był patriotyzm - mówili uczestnicy spotkania. To dlatego również swym świadectwem uczestnictwa w powstaniu warszawskim dzieliła się Katarzyna Rabińska-Nowakowska. - Walczyłam tylko trzy dni, potem zostałam ciężko ranna w nogę, ale warto było. To była wielka sprawa bić się o wolną Polskę! Ta walka miała sens! - mówiła.

- To Polacy wywalczyli sobie niepodległość, choć nie starczyło jednego pokolenia, aby je zdobyć. Trzeba było ofiary, a nawet przegranej jednego pokolenia, aby następne mogło o tym śnić i marzyć, wreszcie aby kolejne tej niepodległości mogło zasmakować - mówił Jacek Pawłowicz z Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie.

W czasie uroczystości wręczono ordery Krzyż Służby Niepodległości. Wyróżnienie otrzymał m.in. Włodzimierz Szafrański z Płocka. W czasie uroczystości wystawę wzbogacił jeszcze jeden eksponat - oryginalny modlitewnik zesłańca na Syberię z 1878 r., który został przekazany na ręce ks. dyrektora Andrzeja Milewskiego.

Wystawa, którą można oglądać w Muzeum Diecezjalnym w Płocku do 17 września, jest "pro memoria" i upamiętnieniem Krzysztofa Nowakowskiego. To on był jej pomysłodawcą i ideowym mentorem. W jego zamyśle, miała ona pomóc w szukaniu ludzi i historii którzy walczyli o wolną Polskę i podtrzymywanie wiary katolickiej a także o ducha patriotycznego w młodym pokoleniu.