Organizacja istnieje od 3 czerwca 1820 roku. W Polsce działa ok. 320 tego typu instytucji, z czego placówek regionalnych, takich jak "jubilat" z Płocka jest ok. 35.

Właśnie odbyło się spotkanie, podczas którego Zbigniew Kruszewski, prezes TNP przedstawił plan wydarzeń zaplanowanych na ten wyjątkowy dla placówki rok. Z tej okazji wydano również okolicznościowy kalendarz, ilustrowany fotografiami rycin z norymberskiego albumu z 1798 roku, będącego częścią zbiorów Biblioteki im. Zielińskich w Płocku . - To w istocie zbiory mówiące o historii poligrafii, drukarstwa, typografii ilustracji. To była wielka chwila, kiedy można było dotknąć, obejrzeć i sfotografować dzieła, od manuskryptów przez druki XVIII-XIX wieczne. Podobnie było podczas prac z rycinami fotografowanymi na potrzeby jubileuszowego kalendarza. Mam nadzieję, że udało się uchwycić pewien sposób klasyczności i dostojności formy – tak o współpracy z organizacją mówił Adam Łukawski, szef wydawnictwa Agpress i autor fotografii do jubileuszowego kalendarza.

Wśród wydarzeń wpisujących się w obchody okrągłego jubileuszu zaplanowano m.in. promocje książek o zbiorach towarzystwa oraz o ludziach, którzy je tworzą, wystawy, referaty i odznaczenia. Główne obchody przypadają na dzień 5 i 6 czerwca. W tym czasie odbędzie się ogólnopolska konferencja, która będzie obfitowała w okolicznościowe referaty, prezentację Medalu 200-lecia TNP czy wystawę "Dwieście artefaktów na dwusetlecie Towarzystwa Naukowego Płockiego" autorstwa prof. A. Wagnera. To właśnie wtedy będzie można zobaczyć najcenniejsze zabytki ze zbiorów placówki, m.in. dzieło Mikołaja Kopernika czy grafiki Francisca Goi.

W jubileuszowe świętowanie wpisuje się także m.in. zaplanowana na 18 października Msza św. w bazylice katedralnej i kończąca obchody, grudniowa wystawa wspomnianych grafik Goi, która będzie jednocześnie inaugurowała świętowanie 200-lecia Muzeum Mazowieckiego. 

Celem działalności organizacji jest prowadzenie badań związanych z regionem, popularyzacja nauki oraz ochrona dziedzictwa narodowego. W jednym z najstarszych budynków w Płocku, który jest siedzibą towarzystwa naukowego, organizowane są konferencje, odczyty i wystawy. Biblioteka naukowa prowadzona przez instytucję przechowuje w swoich zbiorach jedną z najcenniejszych kolekcji bibliotecznych w Polsce, przekazaną w 1908 roku przez rodzinę Zielińskich ze Skępego.