Urodziny na Nowowiejskiego

27 września 1916 r. diecezjalne roczniki zanotowały, że tego dnia bp Antoni Julian Nowowiejski dokonał poświęcenia nowego gmachu i oddał go do użytku szkolnego, przy udziale kapituły katedralnej, księży dziekanów, księży profesorów, alumnów i uczniów. Tego dnia odbyła się także inauguracja pierwszego roku szkolnego w Seminarium Duchownym Niższym.

Co prawda, już przed 1916 r. istniały w Płocku kursy przygotowawcze, i miały ten sam cel, co NSD, ale były one ściśle związane z Wyższym Seminarium Duchownym. Dopiero od 1916 r. stały się odrębną placówką dydaktyczno-wychowawczą.

Powstanie szkoły wiąże się ściśle z postacią bł. abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego. Zabiegał on o utworzenie niższego seminarium jako rektor WSD, a następnie jako biskup płocki. Już w 1914 r. postanowił założyć nową szkołę i zdecydował o rozbudowie dotychczasowych gmachów seminaryjnych. Należy wspomnieć, że do tej rozbudowy przyczyniły się materialnie trzy kobiety z diecezji płockiej: księżna Czartoryska z Krasnego, pani Ramocka z Księtego w parafii Świedziebnia i pani Makomska z Krajczyna w parafii Zaduszniki na ziemi dobrzyńskiej (obecnie diecezja włocławska). Budowa gmachu była możliwa dzięki ofiarności duchowieństwa diecezji płockiej, czemu wyraz dał sam bp Nowowiejski w liście pasterskim z 15 sierpnia 1916 roku: "Muszę wyrazić głośną podziękę tym kapłanom, którzy swoimi oszczędnościami dopomogli nam do wystawienia nowego gmachu seminaryjnego. Gmach ten wspaniały, wartości około 100 tysięcy rubli. Zapoczątkowany funduszem paru osób świeckich, zostaje już w roku obecnym, dzięki Waszej pomocy, ukończony. Gmach ten zarówno co do strony zewnętrznej, jak i co do studiów, które w nim prowadzone będą, stanie się, nie wątpię, za Bożą pomocą, chlubą diecezji naszej" - napisał bł. biskup płocki.

- Szkoła ta pozostaje wierna swej misji: uczy i wychowuje. To historia pokoleń ludzi, którzy tu kształtowali swe charaktery i rozeznawali drogę swego powołania. Przez 100 lat mury szkoły opuściło 1427 uczniów, średnio 15 na rok. Wśród absolwentów jest męczennik II wojny światowej - ks. Stefan Zielonka i czterech biskupów: Piotr Dudziec, Jan Wosiński, Roman Marcinkowski i Rafał Markowski - mówi obecny ks. dyrektor Mariusz Oryl.