Ileż historii w jednym dworze...

W Muzeum Historycznym odbyło się I Przasnyskie Spotkanie Muzealne Historia i Pamięć, zatytułowane: "Dwór w Chojnowie jako ośrodek myśli naukowo-badawczej". Połączoną z prezentacją multimedialną prelekcję wygłosił pracownik muzeum i prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej Piotr Kaszubowski, koncentrując się na postaci najsłynniejszego gospodarza dworu w Chojnowie, Stanisława Chełchowskiego, jego rodzinie oraz innych związanych z nim osobach. Przasnyskie Spotkanie Muzealne miało miejsce dokładnie w przeddzień 150. rocznicy jego urodzin.

Stanisław Chełchowski był działaczem społecznym, oświatowym, gospodarczym i politycznym, a także przyrodnikiem i etnografem o dużym dorobku naukowym.

Już w wieku 14 lat nawiązał współpracę z redakcją ”Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego", w którym opracował kilka haseł. Później badał stosunki etnograficzne Mazowsza Płockiego, a szczególnie jego części północnej i Kurpiów. Jego najważniejszym dziełem z tej dziedziny są "Powieści i opowiadania ludowe z okolic Przasnysza", wysoko cenione także przez współczesnych badaczy polskiego folkloru. Jedno z opublikowanych tam opowiadań zostało odczytane przez prelegenta, uatrakcyjniając spotkanie. Stanisław Chełchowski zasłynął także jako botanik i mykolog, odkrywca kilku gatunków grzybów oraz autor pierwszego w Polsce atlasu grzybów.

Dał się również poznać jako wspaniały gospodarz wzorowo prowadzonych majątków Chojnowo i Miłoszewiec Kmiecy, gdzie założył jedną z pierwszych w kraju rolniczą stację doświadczalną oraz jedyną w Królestwie Polskim fabrykę mleka w proszku. Swoją wiedzą rolniczą i doświadczeniami dzielił się publikując broszury, organizując kółka rolnicze, pokazy hodowlane, wystawy i konkursy. Był współzałożycielem i pierwszym prezesem Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim.

Podczas studiów uniwersyteckich poznał Romana Dmowskiego, którego podczas wakacji gościł w Chojnowie. Późniejszy przywódca Narodowej Demokracji napisał na cześć Chełchowskiego wiersz, który odczytano podczas spotkania. Dziedzic z Chojnowa aktywnie działał później jako członek Ligi Narodowej i Narodowej Demokracji, z której ramienia został posłem do I Dumy Rosyjskiej. Zmarł nagle w wieku zaledwie 41 lat.

Spotkanie uświetniły poświęcone Stanisławowi Chełchowskiemu wiersze przasnyskich poetów Piotra Kaszubowskiego i Grzegorza Jasińskiego. Postać wielkiego pioniera z Chojnowa przybliżyła też poświęcona mu wystawa, którą można oglądać w przasnyskim muzeum. Miesiąc temu miało miejsce otwarcie odrestaurowanego dworu w Chojnowie, o czym przypomniał wójt gminy Czernice Borowe, Wojciech Brzeziński, zapowiadając, że już wkrótce stanie się on miejscem spotkań licznych historycznych i kulturalnych.