W pułtuskiej bazylice kolegiackiej warto zatrzymać się przy nagrobku bp. Andrzeja Noskowskiego.
Ta najwspanialsza z kaplic pułtuskiej bazyliki została wybudowana w latach 1553-1554. Jest kaplicą grobową biskupa płockiego Andrzeja Noskowskiego, wybitnego przedstawiciela renesansu, mecenasa sztuki i szkolnictwa, który dokonał remontu płockiej katedry i pułtuskiej bazyliki, budowniczego wielu kościołów na Mazowszu, . Kaplicę zalicza się ją do grupy zabytków renesansu w Polsce, dla których ideową inspiracją była Kaplica Zygmuntowska na Wawelu.
Nagrobek biskupa, autorstwa rzeźbiarza Jana Marii Padovano, został wykonany w 1561 roku. Włoski artysta wykonał marmurową płytę z postacią biskupa, natomiast obramienie i dwie figury w bocznych niszach wykonał polski artysta. Kompozycja centalnej części nagrobka nawiązuje do sarkofagu biskupa krakowskiego Samuela Maciejowskiego, który znajduje się w katedrze na Wawelu. Biskup spoczywa na boku, pogrążony we śnie, ale czuwający, bo w jego ręku jest księga, obok pastorał – symbole władzy biskupiej i posługi nauczania. Zmarły biskup, pogrążony we śnie, ubrany w pontyfikalne szaty oczekuje na Sąd Ostateczny.
W kaplicy bp. Noskowskiego, która obecnie jest kaplicą Najświętszego Sakramentu, warto zwrócić uwagę na elementy dekoracyjne na ścianach: na ”Sąd Ostateczny” i ”Nawrócenie św. Pawła”. W ołtarzu na uwagę zasługuje obraz „Zdjęcie z krzyża” z 1559. Malowidło jest pochodzenia włoskiego.
wp