Biskup Szymon odniósł się w kazaniu do Ewangelii, zachęcając do "pochwycenia" słów Zbawiciela: "…nazwałem was przyjaciółmi" (J 15, 15). - Dziś Ewangelia mówi nam o miłości. Nawet ją nakazuje i czyni przykazaniem. Jak można komuś nakazać miłość? To przecież musi być dobrowolne. Ale Benedykt XVI w swej encyklice "Deus caritas est" napisał: "Miłość może być przykazana, ponieważ wcześniej została przekazana". Jezus dał nam miłość przez krzyż, przez ofiarę z samego Siebie. Miłość, która jest gotowa, która jest ofiarna, potrafi się spalić jak paschał. Jezus pragnie naszej przyjaźni i naszej miłości. Zapewne taka miłość przepełniała także tych, których imiona wyryte zostały w pamiątkowym kamieniu dla uczczenia powstańców styczniowych. Oddali swoje życie za przyjaciół: za rodaków, za Polskę, za niepodległość, ponieważ "nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich" (J 15,13) - mówił kaznodzieja.

Biskup przywołał sylwetki powstańców, których imiona zostały wyryte na pomniku: Wojciecha Ignacego Zegrzdy, Kazimierza Konrada Błaszczyńskiego, Edwarda Rolskiego, Henryka Grothusa i Ferdynanda Floriana Tyszki. - To są osoby, które podczas zrywu narodowego w 1863 r. jako pierwsze zaczęły piastować na naszych terenach funkcje państwowe w strukturach pierwszego w historii Polskiego Państwa Podziemnego i zginęły w walce o wolność i niepodległość Rzeczypospolitej - mówił.

Kaznodzieja nawiązał także do aktualnej sytuacji, gdy "wyrywa się kartki z podręczników historii w myśl odchudzania podstawy programowej", wyrywając jednocześnie pamięć o najciekawszych postaciach. Podkreślił, że nowy pomnik może być rozumiany jako konkretna "karta z historii". Wezwał do pielęgnowania szacunku, pamięci i czci w stosunku do tych, którzy życie swoje oddali z miłości, i wychowania w tym duchu przyszłych pokoleń.

Po Mszy św. bp Szymon odsłonił i poświęcił ustanowiony w pobliżu katedry głaz i tablicę pamiątkową uczestników powstania styczniowego na ziemi płockiej. Wziął również udział w otwarciu wystawy „Nieobecni Usprawiedliwieni” w 160. rocznicę powstania styczniowego i 80. rocznicę bitwy o Monte Cassino w Muzeum Diecezjalnym w Płocku. Wystawa prezentuje pamiątki zachowane z okresów polskich zrywów niepodległościowych, m.in. powstania z 1863 r., II wojny światowej i powstania warszawskiego.

Z okazji rocznic Stowarzyszenie Historyczne im. II Grupy Operacyjnej NSZ wydało kolejny numer "Mazowieckiego Biuletynu Informacyjnego", który nawiązuje do oryginału wydawanego przez tę formację niepodległościową w latach 1946-1948.

Uroczystości zwieńczył koncert "Pokłon Królowej Ojczyzny!", w ramach Festiwalu Płockie Koncerty Organowe. Utwory m.in. Bacha, Vivaldiego i znanych współczesnych kompozytorów wybrzmiały w mistrzowskim wykonaniu Wiktora Bramskiego, organisty parafii katedralnej oraz chóru Pueri et Puellae Cantores Plocenses, pod dyrekcją Anny Bramskiej.