Reanimacja duszy przejdź do galerii

W Muzeum Małego Miasta przy bieżuńskim Starym Rynku otwarto wystawę ”Chwała zwyciężonym. W 150. rocznicę powstania Styczniowego”. Zebrano na niej wiele eksponatów związanych z ziemią żuromińską: m.in. monety, pociski, odpisy aktów zgonu powstańców. Zdaniem Bogumiły Umińskiej, kuratorki wystawy z Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie, najciekawszym eksponatem wystawy jest oryginalna czapka jednego z powstańców, uczestnika bitwy pod Chromakowem i zesłańca na Sybir - Franciszka Steckiego z Działdowa. - Choć powstanie zakończyło się klęską, moralnie dało ono Polakom siłę i późniejsze zwycięstwo. Pamiątki zebrane na wystawie miały ogromny ładunek emocjonalny i ”reanimowały dusze” Polaków, którzy żyli pod zaborami i nie tracili nadziei na wolną Polskę - mówiła Bogumiła Umińska. Wystawa w Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu będzie czynna do 15 stycznia 2015 roku.

- Pamięć o powstaniu styczniowym została zerwana po 1945 roku. Dobrze, że takim upamiętnieniem: obeliskiem i wystawą, czcimy tamte wydarzenia. Ale nasuwają się również skojarzenia i analogie do obecnej sytuacji: jak wtedy i jak dzisiaj reaguje Zachód, gdy inni walczą o niepodległość. Ogromna była rola Kościoła na każdym odcinku dziejów naszego narodu. Kto dziś chce przekreślić te zasługi i rolę Kościoła, chce wykonać ruch samobójcy - mówił prof. Ryszard Juszkiewicz w muzeum.

Bitwa pod Chromakowem miała miejsce 10 sierpnia 1863 roku. Zdaniem historyka, prof. Ryszarda Juszkiewicza, obecnego na uroczystościach w Jakubowie i Bieżuniu, była to największa bitwa partyzancka północnego Mazowsza. Było nią zaangażowanych wielu chłopów. Oddziały powstańcze kpt. Piotra Szmajsa starły się z wojskami rosyjskimi w Chromakowie i Jakubowie, a Teofila Witkowskiego, pseudonim ”Kolbe II” – pod Poniatowem. W starciu z zawodowymi żołnierzami armii carskiej oddziały te poniosły druzgocącą klęskę, tracąc ponad połowę powstańców. Tragiczny epilog powstańczej bitwy rozegrał się na terenie folwarku Jakubowo, gdzie po okrążeniu oddziału powstańczego zginęło spalonych w dworskiej owczarni około 120 powstańców. Zostali pochowani na cmentarzach parafialnych w Lutocinie, Bieżuniu i Poniatowie.

Obchody w Jakubowie i Bieżuniu zorganizowały Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu i Żuromińska Grupa Historyczna.