Złożenie kwiatów pod pomnikiem Bohaterów Bitwy pod Arcelinem oraz rekonstrukcja wydarzeń z sierpnia 1920 roku, kiedy to I Pułk Szwoleżerów rozbił w pył bolszewicką piechotę, wpisały się w scenariusz historycznych wspomnień.
Na arcelińskich polach w strugach deszczu, w wyjątkowy sposób, wracano do bitewnej przeszłości. Inscenizowany kawałek chlubnej historii ziemi płońskiej robił wrażenie, odznaczając się bardzo realistycznym przebiegiem akcji sprzed 94 lat.
Przypominały o tym liczne efekty pirotechniczne połączone z odgłosem świszczących kul, czy walki wręcz. Andrzej Ziółkowski, główny reżyser i scenarzysta, przy wsparciu chorążego Sebastiana Milewskiego, zadbał o najmniejszy szczegół widowiska, zarówno jeśli chodzi o przygotowanie ról dla ludności wiejskiej, polskich żołnierzy, jak i dla czerwonoarmistów.
Powodzenie batalistycznego przedsięwzięcia zależało również od właściwego doboru scenografii i rekwizytów. Pod krzyżem z brzozy układano rannych i zabitych, których potem przewożono wozami. Wiejskie zabudowania, stogi siana, rolnicze maszyny oddawały realia tamtych czasów.
Widownia, jak na dłoni, obserwowała w skupieniu tajniki myśli taktycznej obydwu walczących stron. Do tego dochodziła profesjonalna narracja, którą zapewnił Sławomir Lisowski. Bezcenny pozostanie gest zwycięstwa obrońców Arcelina, którzy brawurową szarżą kawalerii na koniach rozstrzygnęli losy słynnej bitwy. Batalia ta złamała opór bolszewików rzucających się rozpaczliwie do odwrotu i wpłynęła bez wątpienia na całokształt bitwy warszawskiej.
– Kiedy tylko nadarza się okazja musimy przypominać tę lekcję historii. Mamy ją w Arcelinie na żywo, na wyciągnięcie ręki. Na pamiątkę powstrzymania nawałnicy bolszewickiej z 1920 roku – mówił Aleksander Jarosławski, wójt gminy Płońsk, główny organizator rocznicowego wydarzenia.
W ”Szarży Arcelińskiej 1920” wzięły udział następujące grupy rekonstrukcyjne: 11 Pułk Ułanów, Oddział Historyczny WAT, Legia Nadwiślańska, Jednostka Strzelecka 1006 Płońsk, 79 Pułk Piechoty Ciechanów oraz Grupa Rekonstrukcyjna Rypin.
Uczestnicy uroczystości modlili się w intencji walczących podczas Mszy św. polowej.
Dominik Nowakowski