Ślad po mławskich ewangelikach

Marek Szyperski

|

Gość Płocki 45/2023

publikacja 09.11.2023 00:00

Podczas prac ziemnych u zbiegu ulic Płockiej i Zduńskiej w Mławie odkryto stare fundamenty. Wszystko wskazuje na to, że to prawdopodobnie pozostałości po kościele, którego już nie ma.

Budowa parkingu została wstrzymana. Budowa parkingu została wstrzymana.
Archiwum Urzędu Miasta Mława

Budowę tej ewangelickiej świątyni rozpoczęto w 1860 r., zaś ukończono 13 lat później. 8 lipca 1873 r. odbyło się jej poświęcenie przez superintendenta płockiego ks. Boernera. Jak przebiegała uroczystość można było przeczytać w sprawozdaniu umieszczonym w protokole „Po zebraniu się członków zboru ewangelickiego mławskiego w dotychczasowym domu modlitwy, pochód wyruszył do nowo pobudowanego kościoła. Za niesionym na czele krzyżem Zbawiciela postępowali komturowie z młodzieżą szkolną; za nimi postępował członek kolegium kościelnego J. Pan Andrzej Baumann, niosący klucz do nowego kościoła, a to w gronie młodzieży płci obojej, świątecznie przybranej. Za nimi szło duchowieństwo, niosące Pismo św. i vasa sacra (naczynia święte)”. W pochodzie uczestniczyło 5 pastorów z okolicznych miejscowości. Przed kościołem przemawiał ks. Wernitz – pastor pułtuski. Następnie odbywała się czynność konsekracji – pisał w 2019 r. w „Codzienniku Mławskim” historyk i muzealnik Leszek Arent.

– Po I wojnie światowej liczba wyznawców zmniejszała się i budynek zaczął popadać w ruinę, zaś w czasie II wojny światowej niemieccy okupanci przywrócili kirsze świetność: mur z dwóch stron oddzielał ją od getta – opowiada Tadeusz Stabach, prezes Stowarzyszenia Mława Miasto Zabytkowe. Po 1945 r. zabrakło pastora, zaczęło brakować wiernych, runął dach. – Kircha stała do lat 70. i ulegała degradacji, tam po wojnie dzieci się bawiły, wchodząc przez wielkie otwory okienne – opowiada T. Stabach. „Po wojnie, w latach 60., władze próbowały założyć w Mławie parafię Kościoła polskokatolickiego. Pomimo przysyłania kolejnych trzech kapłanów, próba wprowadzenia siłą nowej wspólnoty, mającej za zadanie podzielenie społeczności katolickiej, zakończyła się niepowodzeniem. Stojący pusty i niszczejący budynek dawnego zboru został rozebrany w połowie lat 70. XX w.” – pisze dr Leszek Arent.

Budowa parkingu na rogu ulic Zduńskiej i Płockiej została zawieszona. Poinformowano konserwatora zabytków. – Przed wznowieniem prac konieczne będzie wykonanie inwentaryzacji i dokumentacji archeologicznej – podał mławski Urząd Miasta.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.