Historia

ks. Włodzimierz Piętka

publikacja 06.04.2011 14:24

Diecezja płocka powstała pod koniec XI wieku, prawdopodobnie około 1075 r. i jest jedną z najstarszych w Polsce.

Katedra w Płocku Katedra w Płocku

  • 1075 – powstanie biskupstwa w Płocku. Wtedy do króla Bolesława Śmiałego przybyli legaci papieża Grzegorza VII, którzy mieli za zadanie uporządkować sprawy kościelne na ziemiach polskich. Pod koniec wieku XI jest udokumentowana w Płocku obecność biskupa Stefana
  • XI/XII w. – powstaje kapituła katedralna w Płocku
  • ok. 1130 – bp Aleksander z Malonne (rządy w Płocku: 1129-1156) sprowadza do Czerwińska n. Wisłą kanoników regularnych, wtedy też rozpoczyna się budowa romańskiej świątyni
  • 1144 – konsekracja romańskiej katedry w Płocku przez bp. Aleksandra z Malonne. Z jego inicjatywy sprowadzono również kosztowne romańskie drzwi z brązu, wykonane w Magdeburgu. W tym czasie działa szkoła katedralna i skryptorium
  • XII w. – początek podziału administracyjnego diecezji na trzy archidiakonaty: płocki, dobrzyński i pułtuski. Tworzy się sieć parafii i dekanatów, która intensywnie rozwija się zwłaszcza w XIV i XV w.
  • 1180 – przy kolegiacie w. Michała w Płocku powstaje szkoła, która nieprzerwanie istnieje do dziś. To najstarsza szkoła średnia w Polsce – obecnie nosi nazwę I Liceum Ogólnokształcącego im. marszałka Stanisława Małachowskiego
  • 1216 – pierwsza wzmianka o synodzie diecezjalnym. Bp Gedko odprawił synod, na którym był obecny w charakterze legata papieskiego abp. Henryk Kietlicz. W sumie do dnia dzisiejszego zostały zwołane 43 synody diecezjalne
  • 1410 – przeprawa wojsk króla Władysława Jagiełły w Czerwińsku nad Wisłą i pochód przez teren diecezji w drodze na Grunwald
  • 1439-1463 – rządy w diecezji sprawuje bp Paweł Giżycki. W 1449 r. powstaje kapituła kolegiacka w Pułtusku. Z inicjatywy biskupa rozpoczyna się budowa kolegiaty Zwiastowania NMP i św. Mateusza. Od tego czasu rośnie znaczenie Pułtuska, które z czasem staje się siedzibą i rezydencją biskupów płockich
  • 1504-1522 – biskupem płockim jest humanista i mecenas sztuki Erazm Ciołek
  • 1527-1535 – okres rządów diecezja płocką Andrzeja Krzyckiego, mecenasa sztuki i poety
  • ok. 1550 - przebudowa katedry za czasów bp. Andrzeja Noskowskiego
  • 1550 – w Rostkowie koło Przasnysza przychodzi na świat św. Stanisław Kostka
  • 1577-1590 – biskupem płockim jest Piotr Dunin Wolski. Zwołuje dwa synody diecezjalne i wprowadza reformy Soboru Trydenckiego. Słynna była jego biblioteka, którą przekazał Uniwersytetowi Jagiellońskiemu i bibliotece Kapituły Płockiej
  • 1594 – bp Wojciech Baranowski powołuje do istnienia seminarium duchowne w Pułtusku
  • 1595 – w Sarbiewie koło Płońska przychodzi na świat Maciej Kazimierz Sarbiewski, jezuita, poeta zwany Chrześcijańskim Horacym z Mazowsza
  • 1627-1640 – rządy w diecezji sprawuje bp Stanisław Łubieński, wybitny mąż stanu, gorliwy pasterz dbający o rozwój życia zakonnego
  • 1710 – powstaje drugie seminarium duchowne w Płocku. Biskup płocki Ludwik Bartłomiej Załuski wydaje stosowny dekret, fundatorem uczelni jest bp Seweryn Szczuka, sufragan chełmiński
  • 1773-1784 – biskupem płockim jest Michał Jerzy Poniatowski – brat ostatniego króla Polski, następnie arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski
  • 1865 – przeniesienie seminarium pułtuskiego do Płocka. Od tej chwili istnieje jedno seminarium diecezji płockiej
  • 1901-1903 – gruntowna przebudowa katedry przez architekta Stefana Szyllera. Nad pracami czuwa późniejszy biskup płocki, ks. Antoni Julian Nowowiejski
  • 1903 - powstaje muzeum diecezjalne w Płocku. Wśród jego najciekawszych eksponatów są: kolekcja pasów kontuszowych, rzeźby Chrystusa frasobliwego i piety z Drobina oraz skarbiec katedralny z hermą św. Zygmunta i kielichem księcia Konrada Mazowieckiego
  • 1908-1941 – diecezją płocką kieruje późniejszy błogosławiony i męczennik, abp Antoni Juliana Nowowiejski
  • 1914 – w Płocku powstaje Niższe Seminarium Duchowne im. św. Stanisława Kostki
  • 1931 – pierwsze objawienia Jezusa Miłosiernego św. s. Faustynie Kowalskiej w domu zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia przy Starym Rynku w Płocku
  • 1941 – w obozie koncentracyjnym w Działdowie ginie śmiercią męczeńską bł. abp Antoni Juliana Nowowiejski, biskup płocki i bł. bp Leon Wetmański, sufragan płocki
  • 1967 – W Rostkowie uroczystości związane z 400-letnią rocznicą śmierci św. Stanisława Kostki. Święty z Rostkowa ogłoszony obok św. Stanisława, biskupa i męczennika – głównym patronem diecezji
  • 1975 – obchody 900-lecia diecezji płockiej z udziałem Episkopatu Polski
  • 1987-1991 – obrady 42. synodu diecezjalnego pod hasłem: „Przypatrzcie się bracia powołaniu waszemu”. Jego zamknięcia w katedrze dokonał Jan Paweł II w  czasie wizyty w Płocku, 7 czerwca 1991 r.
  • 1991 – Jan Paweł II nawiedza Płock i diecezję w ramach IV pielgrzymki do ojczyzny. Odprawia Mszę św. przy miejskim stadionie, modli się przy pomniku arcybiskupa-męczennika – Antoniego Juliana Nowowiejskiego, spotyka więźniów w płockim areszcie, odprawia nabożeństwo czerwcowe w katedrze, dwukrotnie spotyka się z wiernymi, rozmawiając z nimi z okna rezydencji biskupiej
  • 1992-2000 – peregrynacja obrazu Jezusa Miłosiernego we wszystkich parafiach diecezji
  • 1999 – Jan Paweł II ogłasza w Warszawie błogosławionymi biskupów-męczenników z Płocka: abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego i bp. Leona Wetmańskiego
  • 2008-2009 – w diecezji rok bł. abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego, ogłoszony przez bp. Piotra Liberę
  • 2012-2015 - obrady 43. synodu diecezji płockiej, pod hasłem: "Gdzie jest Bóg, tam jest przyszłość"
  • 2015-2016 - druga peregrynacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w parafiach diecezji płockiej