Premierowy spektakl dzieła Jerzego Szaniawskiego uświetnił lokalne obchody Międzynarodowego Dnia Teatru. Minęło aż 35 lat od jego ostatniej realizacji na deskach Teatru Dramatycznego w reżyserii Jerzego Stępniaka (1984 r.). Powrót „Dwóch teatrów” – słynnej sztuki będącej wieloznacznym dziełem o teatrze jako takim – to duże wydarzenie, tym bardziej że reżyser Marek Mokrowiecki zachował wierność tekstowi.

– Będziemy „Dwa teatry” grać „po Bożemu” i „nie po Bożemu”. To znaczy nie dopisujemy do sztuki nic, bo to za dobra literatura, napisana mistrzowską polszczyzną i nie ma co jej upiększać. Z drugiej strony w scenografii odeszliśmy od tradycyjnych realizacji, poszliśmy w symbolikę – zapowiadał podczas przedpremierowej konferencji prasowej. Sam Jerzy Szaniawski „Dwa teatry” określił jako „komedię w trzech aktach”, ale nie w klasycznym znaczeniu tego gatunku, w którym bohaterowie po perypetiach docierają do szczęśliwego zakończenia. Nośnikiem dyskretnego, nienarzucającego się humoru są tu raczej epizodyczne postaci.

Nasycony humorem jest szczególnie pierwszy akt sztuki, co zostało znakomicie wydobyte w płockim spektaklu, m.in. w postaci komiczno-sentymentalnej Laury (Barbara Misiun), gospodyni Dyrektora Teatru „Małe Zwierciadło”, zakochanej w swoim pracodawcy, czy jowialnym woźnym Matkowskim (Marek Walczak) i postaci Autora (Szymon Cempura), który dłużej zapala fajkę, niż się wypowiada. Dzieło Szaniawskiego zmienia tonację w drugim akcie, który jest swoistym „teatrem w teatrze”, bo składają się na niego dwie realistyczne jednoaktówki „Matka” i „Powódź”, wystawiane przez Dyrektora Teatru „Małe Zwierciadło”. W tej części znakomite Hanna Zientara-Mokrowiecka w roli Matki i Magdalena Tomaszewska jako Pani świetnie zbudowały kontrast i napięcie między tymi postaciami. Zapada w pamięć Henryk Jóźwiak w epizodycznej roli ojca w „Powodzi”, postaci komicznej i tragicznej zarazem.

Jednoaktówki są rzeczywiście „małym zwierciadłem” życia. Dotykają dramatycznych wyborów i tragedii ludzkiego sumienia. Dramat Szaniawskiego to jednak przede wszystkim sztuka o teatrze jako takim, jego koncepcji i roli, ale i o oczekiwaniach autorów oraz widzów. Jest więc Teatr „Małe Zwierciadło”, którego Dyrektor (w tej roli Krzysztof Bień) stawia na realizm, chociaż paradoksalnie sam interesuje się snami. Jego adwersarzem jest Dyrektor Teatru Snów (Mariusz Pogonowski), który głosi koncepcję wizyjną, symboliczną teatru. Czy tytułowe dwa teatry to dwie sprzeczne koncepcje, z których ma rację tylko jedna? Sam Jerzy Szaniawski tłumaczył w wywiadzie dla „Odrodzenia” w 1946 r., że nie przeciwstawia dwóch koncepcji, nawzajem się wykluczających, ale każda z nich reprezentuje połowę racji i razem dają pełną, bogatą całość. W każdym razie z płockiego spektaklu, dzięki ostatniej scenie, widz wychodzi także z pytaniem o misję i znaczenie nie tylko teatru, ale i samych aktorów.

Sztuka „Dwa teatry” podzieliła w dużej części tragiczny i niesprawiedliwy los całej twórczości Jerzego Szaniawskiego. Po wojnie dramaturg nie podporządkował się narzuconej przez komunizm koncepcji socrealizmu w sztuce i nawet w latach 50. jego dramaty znikły całkowicie ze sceny na kilka lat. Mieszkając w rodzinnym dworku w Zegrzynku koło Serocka, doświadczał dotkliwie biedy, będąc nękanym przez władze komunistyczne. W 75. roku życia związał się z o wiele lat młodszą malarką Wandą Anitą Szadkowską. Historia ich burzliwego związku pozostaje pełna niedopowiedzeń, podobnie jak fakt spłonięcia zegrzyńskiego dworku już po śmierci dramaturga, włącznie z jego nieznaną spuścizną.