Generał trzech narodów

Wojciech Ostrowski

publikacja 12.02.2017 23:19

W Przasnyszu odbył się wernisaż wystawy poświęconej gen. Piotrowi Bontemps (1777-1840).

Po Płocku i Ostrołęce, wystawa poświęcona gen. Bontemps zawitała do Przasnysza Po Płocku i Ostrołęce, wystawa poświęcona gen. Bontemps zawitała do Przasnysza
Wojciech Ostrowski

Otwarta właśnie w Muzeum Historycznym ekspozycja, udostępniona przez Muzeum Mazowieckie w Płocku, ma przypomnieć niezwykłą postać tego żołnierza, który w burzliwych czasach przełomu XVIII i XIX w. służył w armiach: francuskiej, polskiej i rosyjskiej.

– Między datami jego urodzin i śmierci zamyka się cała epoka – zauważył komisarz wystawy, dr Tomasz Kordala. – Epoka naznaczona wieloma wojnami, traumatycznymi przeżyciami, kiedy trudno było podejmować decyzje pod presją chwili. I właśnie życie Piotra Bontemps pokazuje, jak wtedy ludzie sobie z tym radzili. On także chciał jakoś sobie w życiu poradzić, zapewnić bezpieczeństwo sobie i swojej rodzinie.

Piotr Karol Franciszek Bontemps służył jako oficer artylerii w armiach Francji, Księstwa Warszawskiego, Królestwa Kongresowego oraz Imperium Rosyjskiego, uczestnicząc m.in. w wojnie polsko-austriackiej w 1809 r., wyprawie Napoleona na Moskwę, bitwie pod Lipskiem oraz w powstaniu listopadowym. Zginął przy próbie z pociskami rakietowymi w Petersburgu. Ciało rodzina sprowadziła do swojego majątku Gulczewo koło Płocka i pochowała w krypcie w kościele pw. św. Jakuba Apostoła w Imielnicy. W 1935 r. świątynię tę rozebrano , po wybudowaniu i konsekracji nowego kościoła. Pozostawiono kryptę grobową, która została zasypana i z czasem zapomniana, podobnie jak postać spoczywających w niej Piotra Bontemps i jego małżonki. I, jak zauważył dr Tomasz Kordala, miarą zapomnienia generała były losy jego grobu w zrujnowanej krypcie na zaniedbanym, porośniętym krzakami skwerze.

Pragnąc zmienić taki stan rzeczy Dział Archeologii Muzeum Mazowieckiego w Płocku rozpoczął w 2011 r. realizować program naukowo-badawczy i edukacyjny zatytułowany "Zapomniany generał Wojska Polskiego Piotr Bontemps (1777-1840)". Dotychczas zrealizowane zostały dwa ważne jego etapy. W maju 2013 r. odnaleziono miejsce pochówku generała i jego żony, Róży Eleonory z domu Monfreull, a rok później dokonano powtórnego pogrzebu małżonków Bontemps w kościele parafialnym w Płocku Imielnicy. Obecnie realizowany jest trzeci etap programu, mający na celu przypomnienie niezwykłej postaci Piotra Bontemps. Jednym z elementów tego etapu jest prezentowana obecnie w Przasnyszu wystawa, którą wcześniej można było oglądać w Płocku i Ostrołęce. Co ciekawe, jak mówi dr Kordala, impuls do rozpoczęcia programu i podjęcia poszukiwań archeologicznych miejsca spoczynku generała wyszedł ze strony mieszkającego w Imielnicy członka grupy rekonstrukcji historycznej.

Na wystawę złożyły się eksponaty pochodzące ze zbiorów Muzeum Mazowieckiego w Płocku, Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie oraz Stowarzyszenia Artylerii Dawnej "Arsenał". Autorzy ekspozycji wykorzystali zróżnicowane metody prezentacji: gabloty, plansze, wydruki wielkoformatowe, multimedia. Zwiedzający mogą zobaczyć zabytki odnalezione podczas poszukiwań archeologicznych grobu gen. Bontemps, m.in. krzyżyki, medaliki, fragmenty różańców, monety, okucia trumien, szczątki tkanin; makietę krypty rodzinnej Bontempsów, dokumenty związane z życiem generała i jego rodziny, militaria z początków XIX w., plansze przybliżające losy generała oraz jego zasługi dla armii Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego.

Cennym ubogaceniem wernisażu okazał się interesujący wykład prof. Norberta Kasparka z Olsztyna poświęcony generalicji powstania listopadowego.