- W ciągu 20 lat mojej pracy kapłańskiej były mi zawsze bliskie sprawy katechizacji. W haśle biskupiego posługiwania umieściłem słowa: "Idąc, nauczajcie". Chcę nadal być wierny temu zawołaniu. Będzie to szczególne pole mojej posługi pasterskiej – mówił bp Roman Marcinkowski w przemówieniu po otrzymaniu święceń biskupich 13 kwietnia 1985 roku w katedrze płockiej.

Nieocenione jest jego doświadczenie i znajomość diecezji, księży i wiernych świeckich, które zdobył w ciągu 50 lat kapłaństwa i 30 lat biskupstwa. Właśnie dziś, 13 kwietnia mija 30 lat od dnia, gdy kard. Józef Glemp, prymas Polski udzielił w płockiej katedrze święceń biskupich ks. Romanowi Marcinkowskiemu.

W swoją nową posługę wszedł on z pasją duszpasterza i katechety, którą do dziś w nim podziwiamy. Jego nauczanie, a zwłaszcza udzielanie sakramentu bierzmowania są wymownym potwierdzeniem biskupiego zawołania: "Idąc nauczajcie".

Ksiądz biskup urodził się 28 lutego 1942 roku w parafii Szczutowo. 13 czerwca 1965 r. przyjął święcenia kapłańskie w płockiej farze, z rąk bp. Piotra Dudźca. Pracował jako wikariusz w Imielnicy, Ciechanowie, Pałukach, Bodzanowie i w parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Płocku. Odbył specjalistyczne studia z katechetyki na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie.

To ks. Roman Marcinkowski rozpoczął wiele duszpasterskich inicjatyw, które do dziś są realizowane w diecezji: m.in. rekolekcje dla maturzystów i diecezjalną pielgrzymkę maturzystów na Jasną Górę. 
Pełnił funkcję diecezjalnego wizytatora religii i diecezjalnego duszpasterza rodzin. "Poza odpowiedzialnością za katechezę, miałem też cały ogromny obszar duszpasterstwa rodzin. Ono się wtedy w naszej diecezji tworzyło. Starałem się w niektórych dekanatach, przygotować kompetentne osoby świeckie, do podjęcia pracy z narzeczonymi przygotowującymi się do małżeństwa (…) Zachowałem w swoich wspomnieniach zapał, gorliwość, systematyczność ludzi, którzy chcieli, jak najlepiej przygotować się do pracy w Poradnictwie Rodzinnym. Mam wiele niepokoju, że wiele rzeczy się nie udało. Wówczas to wszystko było nowe. A to, co nowe, nie zyskuje od razu powszechnej aprobaty, uznania. Tylko się przebija z oporami wobec przeciwności, nieraz bardzo powoli” – wspominał bp Roman w wywiadzie, który ukazał się w dedykowanej mu w 2005 roku księdze pamiątkowej. W kurii diecezjalnej ks. Roman Marcinkowski pełnił również funkcję dyrektora Wydziału Katechetycznego i Wydziału Duszpasterskiego.

23 lutego 1985 roku został mianowany przez św. Jana Pawła II biskupem pomocniczym diecezji płockiej. Sakrę przyjął 13 kwietnia w katedrze płockiej, z rąk kard. Józefa Glempa, prymasa Polski. W 1999 i 2007 roku zarządzał diecezją płocką jako administrator, do czasu powołania nowych ordynariuszy przez Stolicę Apostolską. Przewodniczył pracom zespołu opracowującego "Katechizm Płocki". Jest opiekunem krajowym Legionu Maryi.